VÀO HỌ ĐƯỢC GÌ?

Đó là câu hỏi của không ít người đã vào họ và đang tìm hiểu để vào họ trong những năm qua. Ngược lại với câu hỏi này, nhiều người đã tự đặt cho mình câu hỏi vào họ phải làm gì để báo hiếu Tổ tiên, phát huy truyền thống vẻ vang, làm rạng danh dòng họ. Trong phạm vi bài viết này, tôi xin đề cập khi tham gia sinh hoạt họ trên góc độ làm tròn quyền và bổn phận hậu duệ với Tổ tiên.

Bất cứ dòng họ nào, lúc đầu cũng cư trú trên một địa danh nhất định (gốc tích). Sau đó phát triển cả về số lượng và không gian địa lý vượt ra khỏi tổ chức họ tộc ban đầu để hình thành các chi họ sinh sống ở các địa bàn khác nhau trên lãnh thổ quốc gia. Do mưu sinh và chiến tranh làm cho họ tộc phân tán đi tìm miền đất tốt, thanh bình để an cư lạc nghiệp…Dù trong hoàn cảnh nào những người phải xa rời quê hương, gốc tích vẫn luôn giữ được dòng máu họ tộc của mình. Như vậy, từ họ tộc trực hệ đã phát triển thành họ tộc huyết thống – xã hội vượt khỏi trật tự cửu tộc (chín đời trực hệ), ngũ tộc (năm đời trực hệ), tam tộc (ba đời trực hệ). Cho dù ngoài chín đời trực hệ, người cùng họ vẫn coi nhau là người anh em “giọt máu đào hơn ao nước lã”.

Với suy nghĩ như vậy, mỗi người trong họ đều có quyền và bổn phận cơ bản sau đây:

Về quyền lợi

- Thừa hưởng truyền thống dòng họ: Mọi thứ tài sản, di sản thuộc văn hoá vật thể và phi vật thể hiện có của họ Trần Việt Nam đều là của chung, là quyền lợi vật chất và tinh thần mà mọi thành viên trong họ đều có quyền thừa hưởng, bảo vệ và phát huy.

- Được tìm hiểu để nắm bắt các thông tin về truyền thống, về các hoạt động của Họ.

- Được trực tiếp hoặc gián tiếp ứng cử, đề cử, bầu chọn người vào các vị trí lãnh đạo, Ban Chấp hành Họ các cấp (trực tiếp hoặc gián tiếp); bày tỏ ý nguyện và tham gia góp ý kiến về những vấn đề có liên quan đến việc họ.

- Được yêu cầu Ban Chấp hành Họ các cấp công khai minh bạch tình hình hoạt động, quản lý và phát triển tài sản, tạo và sử dụng quỹ họ. Được đề xuất các hoạt động, các biện pháp giữ gìn và phát huy truyền thống dòng họ; đề xuất yêu cầu xử lý những ngưới không nghiêm chỉnh thực hiện qui chế của họ.

- Được đề nghị Ban Chấp hành Họ giúp đỡ khi gặp khó khăn, tang gia, hoạn nạn, tạo điều kiện phát triển về thể chất và tinh thần.

Về bổn phận

a. Chăm lo việc họ

- Tất cả mọi người, trong từng gia đình, từng Chi họ đều có bổn phận thực hiện Qui chế họ Trần, phát huy truyền thống, thờ phụng Tổ Tiên, chăm lo việc họ.

- Hoàn thành tốt việc họ do Ban Chấp hành Họ phân công một cách tự giác không tư lợi. Có ý thức tôn trọng trật tự tổ chức trong họ. Luôn luôn coi trọng chữ “Tâm”, coi trọng giữ hiếu đạo với Tiên Tổ, kính trọng, thương yêu giữ trọn khối đoàn kết trong toàn họ, kính già yêu trẻ, nêu gương tốt về nhân cách cho con cháu.

- Mọi thành viên đều có bổn phận đóng góp phí họ, tự nguyện cung tiến tiền của, công sức để duy trì việc họ, xây dựng, tu tạo Đền thờ, Lăng mộ...theo Qui chế và quy định của Ban Chấp hành Họ.

- Mọi người phải có ý thức tìm hiểu về cội nguồn, Tổ tiên để tiếp tục bổ sung Lịch sử dòng họ.

- Mọi người cần bố trí công việc về dự các ngày lễ Tổ theo Qui chế.

- Những người được tín nhiệm bầu vào vị chí lãnh đạo từ cấp phường đến Ban Chấp hành họ Trần Việt Nam phải có ý thực trách nhiệm thực hiện tốt phần việc được giao, không được tư lợi.

b. Phấn đấu, học tập, giữ  gìn gia phong và phát huy truyền thống dòng họ

- Từng gia đình, từng thành viên trong họ thực hiện các cuộc vận động “Toàn dân đoàn kết xây dựng gia đình văn hoá”, “Sinh đẻ có kế hoạch”, “Xoá đói giảm nghèo”, “Ông bà, cha mẹ mẫu mực, con cháu hiếu thảo”…bài trừ mọi tệ nạn xã hội: Mê tín dị đoan, cờ bạc, rượu chè, hút chích, mại dâm…; làm ăn chính đáng, chấp hành pháp luật, sống có kỷ cương, trên kính, dưới nhường; giao tiếp phải theo phép tắc trên dưới, thế thứ họ hàng, chan hoà đoàn kết với dân làng, khu phố, cộng đồng dân cư.

- Những người là đảng viên, cán bộ, công nhân viên chức hoặc tham gia công tác (kể cả lực lượng vũ trang) phải phấn đấu hoàn thành xuất sắc nhiệm vụ được Đảng và tổ chức giao phó, khắc phục khó khăn tiếp tục học tập nâng cao trình độ văn hoá, ngoại ngữ, chính trị, nghiệp vụ.

- Lớp thanh thiếu niên (con cháu nội ngoại) phải tích cực tu dưỡng đạo đức, chăm học để trở thành con ngoan trò giỏi, đạt thành tích cao. Đặc biệt là những cháu có năng khiếu, có biệt tài thì gia đình và Chi họ, dòng họ cần quan tâm tạo điều kiện, để các cháu thành tài, xứng đáng với truyền thống dòng họ.

Cái được vô giá là tâm linh báo hiếu công lao Tổ tiên và đấng sinh thành, sống quây quần đông vui, thanh thản là hậu duệ hiếu nghĩa./.